RSS

Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2018

ΠΟΡΦΥΡΟ ΠΟΤΑΜΙ

Book review
Δημήτρης Ντούρλιας
 
Το "Πορφυρό ποτάμι" της Σόφης Θεοδωρίδου έφτασε στο τέλος του και με άφησε με ανάμεικτα συναισθήματα. Η υπόθεση του ιστορικού και κοινωνικού αυτού μυθιστορήματος έχει να κάνει με τη ζωή στην Καππαδοκία από την αυγή του 20ου αιώνα με τους Ρωμιούς και τους Τούρκους να ζουν αρμονικά, χωρίς να λείπουν οι προστριβές μεταξύ τους με τις διάφορες πολιτικές και πολεμικές εξελίξεις που συνέβαιναν εκείνα τα χρόνια στην περιοχή.
Η έλευση της Μικρασιατικής καταστροφής και ο ξεριζωμός που ακολούθησε, δημιούργησε πολλά προβλήματα σε όλες τις οικογένειες και μέσα σε αυτές και στην οικογένεια της βασικής ηρωίδας του μυθιστορήματος.
Το ίδιο το μυθιστόρημα είναι αρκετά ενδιαφέρον, περιέχει πολλά ιστορικά στοιχεία, όμορφες περιγραφές και ωραίες εικόνες, ενώ δεν λείπουν και αναφορές στην σκληρότητα με την οποία αντιμετώπιζαν την μοίρα τους οι άνθρωποι εκείνης της εποχής και οι σκληρές αποφάσεις που έπαιρναν θεωρώντας πως έτσι θα εξασφάλιζαν μία καλύτερη ζωή για τους ίδιους ή τους οικείους τους στο μέλλον. Οι ανατροπές της ζωής των βασικών ηρώων του μυθιστορήματος είναι συνεχείς και πολλές φορές θα έλεγα πως είναι και ενοχλητικές στα μάτια του αναγνώστη, που δεν μπορεί να δεχτεί την τροπή που παίρνουν τα πράγματα. Πολλοί διάλογοι περιέχουν τούρκικες εκφράσεις και προτάσεις ολόκληρες, που άλλοτε εξηγούνται από υποσημειώσεις, άλλοτε γίνονται κατανοητές από τα συμφραζόμενα.
Το "Πορφυρό ποτάμι" είναι ένα μεγάλο σε έκταση μυθιστόρημα, χωρίζεται δε σε έξι μέρη. Θα έλεγε κάποιος πως είναι χορταστικό, αλλά δεν λείπουν και σημεία στα οποία γίνεται φλύαρο με όσα να διαδραματίζονται σε αυτά να μην εξυπηρετούν την πλοκή ή την εξέλιξη της εξιστόρησης. Από κάποιο σημείο και μετά, προσωπικά, θύμωσα με όσα διάβαζα καθώς δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω πόσο εύκολα κάποιες καταστάσεις αφήνονται απλά να συμβαίνουν με τους ανθρώπους εντελώς υποταγμένους στη μοίρα τους.
Υπάρχουν πολλά μυθιστορήματα που αναφέρονται στο δράμα του Ελληνισμού στις χαμένες πατρίδες της Μικράς Ασίας και της Ανατολής. Το "Πορφυρό ποτάμι" δεν ξεφεύγει από το ιστορικό πλαίσιο, όμως θεωρώ πως είναι το μοναδικό από όσα έχω διαβάσει που περιγράφει τη ζωή στην Καππαδοκία, στην Καισάρεια και στα χωριά τους, περιγράφοντας ήθη, έθιμα, κοινωνικές συναναστροφές και επίλυση διαφορών μεταξύ των δύο μεγαλύτερων εθνών που ζούσαν για αιώνες μαζί και χωρίστηκαν με τον πιο βίαιο και απάνθρωπο τρόπο. Μου έκανε δε ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός πως η συγγραφέας αναφέρει ρητά, βάζοντας ένα πρόσωπο του μυθιστορήματος να τα λέει, και τις ευθύνες της Ελληνικής πλευράς για όσα συνέβησαν τότε. Είναι ένα θέμα ταμπού που δεν θέλουμε να θίγουμε, αλλά όταν κάποιος δεν διαβάζει σωστά την Ιστορία και τα λάθη που έγιναν στο παρελθόν, είναι καταδικασμένος να τα επαναλάβει.

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου