Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ

ΠΕΤΡΟΣ ΧΑΤΖΗΣΩΤΗΡΙΟΥ
Η ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ
 
Με το που ξεκινάει κανείς να διαβάζει τη «Σκιά Του Ανέμου», έχει αμέσως την αίσθηση ότι καταπιάστηκε με κάτι μεγάλο. Απ’ τις πρώτες σελίδες αντιλαμβάνεται ότι το βιβλίο θα περιστραφεί αν μη τι άλλο γύρω από ένα πρωτότυπο θέμα. Γύρω από ένα βιβλίο και το συγγραφέα του. Ναι, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα.
 
Προχωρώντας, ο αναγνώστης θα βρεθεί να διατρέχει τα δρομάκια της Βαρκελώνης του περασμένου αιώνα και τις διάφορες ιστορικές περιόδους που άφησαν σημάδια πάνω της. Θα γνωρίσει πολλά ετερόκλητα και φαινομενικά άσχετα πρόσωπα τα οποία όμως όλα δικαιολογούν απόλυτα το ρόλο τους στην εξέλιξη της πλοκής. Το εντυπωσιακό είναι ότι όλα τα πρόσωπα, κι όχι μόνο οι πρωταγωνιστές, αναλύονται εξαντλητικά, σε βαθμό που νιώθεις ότι τους γνωρίζεις από καιρό. Αμέσως γίνεται αντιληπτό ότι συγγραφέας κατέχει πολύ καλά το υλικό του, καθώς κι η έρευνα η οποία έχει εμφανέστατα προηγηθεί.

Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί. Όλες οι επί μέρους ιστορίες κυλάνε κρατώντας το ενδιαφέρον κι η κεντρική ιστορία χτίζεται εξίσου εναργώς. Οι πολύ κατατοπιστικές σημειώσεις αποσαφηνίζουν και το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται το βιβλίο. Σύντομα βρίσκεσαι μέσα στο βιβλίο. Ταυτίζεσαι με τον πρωταγωνιστή και τον ακολουθείς με αυξανόμενη ένταση κι αγωνία στην ιστορία. Αλλά ποια ιστορία ; Είπαμε ότι πρόκειται για μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα.

«Όχι, δεν είναι κακός, διαφώνησε ο Φερμίν, είναι ηλίθιος, πράγμα διαφορετικό. Το κακό προϋποθέτει μια ηθική στάση, μια πρόθεση και κάποια σκέψη. Ο ηλίθιος ή ο κάφρος δεν κάθεται να σκεφτεί, ούτε να βάλει μπρος τη λογική. Ενεργεί βάσει ενστίκτου, σαν το ζώο, πεπεισμένος ότι πράττει σωστά, ότι πάντα έχει δίκιο, περήφανος που γαμάει-συγχωρήστε μου την έκφραση-όποιον του φαίνεται διαφορετικός απ’ τον ίδιο λόγω χρώματος, πίστης, γλώσσας, εθνικότητας ή-όπως στην περίπτωση του δον Φεδερίκο-λόγου τρόπου διασκέδασης. Εκείνο που χρειάζεται ετούτος ο κόσμος είναι περισσότεροι αληθινά κακοί και λιγότεροι μπουρτζόβλαχοι οριακής νοημοσύνης.» Παρ’ ότι το πόνημα του Θαφόν είναι άρτια δουλεμένο και αυτό θα αρκούσε από μόνο του για να το κατατάξει στα αξιόλογα βιβλία, εν τούτοις ο συγγραφέας φροντίζει να καταθέσει την άποψή του πάνω σε συγκεκριμένα θέματα, ίσως μάλιστα και με τρόπο λίγο αιχμηρό όπως διαφαίνεται κι από το απόσπασμα. Ιδίως στη θέση που παίρνει ως προς τα πολιτικά πράγματα της Ισπανίας των προηγουμένων ετών, οφείλουμε να του αναγνωρίσουμε και αξιοσημείωτο θάρρος. Πράγματι, ο Θαφόν έγραψε τη «Σκιά Του Ανέμου» γιατί είχε κάτι να πει, όχι απλά να παραθέσει μια ευφάνταστη ιστορία.

Κοντολογίς, «Η Σκιά Του Ανέμου» είναι ένα μεγάλο βιβλίο, ένα αριστούργημα της Ισπανικής Λογοτεχνίας και δικαίως θεωρείται το δεύτερο καλύτερο όλων των εποχών μιλώντας για την Ισπανία. Θεωρώ ότι κάθε αναγνώστης θα πρέπει να το διαβάσει ίσως απλά και μόνο για να δει τι σημαίνει πολύ-επίπεδο μυθιστόρημα, τι σημαίνει μεστή αφήγηση, δεμένη ιστορία, δοσμένα μέσα σε πραγματικό ιστορικό πλαίσιο, από έναν χαρισματικό δεξιοτέχνη του είδους. Μετά από αυτό το βιβλίο σίγουρα θα διαβάζουμε μυθιστορήματα με άλλο μάτι και θα τα κρίνουμε αυστηρότερα.
5/5